چیستی گروه اندیشی و خطرات آن.

گروه اندیشی یک نوعی از تفکر است که افراد شامل یک گروه به تبعیت از گروه و یا تحت فشار گروه مثل سایر اعضای آن گروه می اندیشیند و فکر میکند، که دانشمندان علم اقتصاد و روانشناسی این نوع طرز فکر و عملگرد را رمه ی اندیشیدن می نامند. رمه به گله ی از گوسفندان گفته میشود که سایر گوسفندان دنبال روی یک یا دو گوسفند که در جلو حرکت میکند میباشد.

جامعه بشری از بدو بوجود امدنش، از از هزاران سال قبل برای حفظ بقا و بدست آوردن غذا گروهی زندگی می کردند و بشر از همان ابتدا با گروه و جامعه کاملا اشناست، ولی مشکل از آنجا شروع میشود که افراد یک گروه یا یک جامعه بدون هیچگونه چون و چرایی دنبال رو سایر افراد گروه باشد و حق انتقاد و یا ابراز عقاید خلاف گروه مد نظر را نداشته باشد، و مطابق با تصیمم که گروه گرفته است عمل و حرکت کند.

و این حقیقت را نا دیده می گیرد که این گروه در نهایت توسط یک یا حداقل چند نفر اصلی مدیریت و رهبری میشود، و سایر اعضای گروه باالبجار یا از روی مدارا و تهدید منافغ شخصی و امثال اینها ناگزیر به پذیرش عقیده و تصمیم گروه می گردد.

زمان که عقاید و تصمیم گروه توسط اعضا مورد قبول قرار گرفت، متاسفانه اعضا گروه هیچ حرکت و عمل غیر از منافع و تصمیم گروه انجام نخواهد داد، حتی اگر این تصمیم و حرکت گروه کاملا اشتباه و خلاف مسایل روز و منافع ملی و عمومی یک جامعه باشد، و اعضای گروه به شکلی از غلامان و عاملان برای اجرا قوانین ان گروه میباشد، و در این گروه تمام عقلانیت و ابتکار و علم در یک تابوتی دفن شده است، زیرا هرچیزی که منافع آن گروه را تهدید کند دشمن به حساب می ایند ولو اینکه به قیمت از بین رفتن منافع ملی و بزرگ یک جامعه باشد.

گروه اندیشی را دانشمندان روانشناسی به موش های صحرایی تشبه کرده است که یکی از بزرگترین گردهمایی مهاجرت را در کره زمین انجام میدهد، زمان که موشهای صحرایی به مهاجرت شروع کند، برای انها تفاوتی ندارد که خودش را از گوه بنداز یا دراب، انها فقط دنبال گروه حرکت میکند و بس ولو به قیمت جان شان.

بنا در گروه اندیشی، ابتکار، خلاقیت، منطق، منافع بزرگ  ملی و کلی، عدالت و صداقت کاملا از بین میرود و تنها منافع گروه و در نهایت منافع یک فرد یا چند فرد خاص که گروه را هدایت و رهبری میکند مطرح میباشد و بس. و جای تاسف این جاست که افراد افراد گروه این موضوع را کم و بیش میداند ولی یا جرات اعتراض ندارد و یا با شرایط کاملا موافق و هم نظر است. چنانچه موش های صحرایی این کاررا بخوبی میکند یعنی متابعیت بدون و چون و چرا.

علت و چرایی متابعیت از گروه؟

چون درگروه معمولا دو قانون اصلی وجود دارد، تعبیت از گروه: یعنی با گروه بودن و استفاده از مناقع گروه و سرپیچی به معنی ضدیت با گروه و رانده شدن و طرد شدن از گروه منافع ان، زمان که منافع شخصی مطرح شود ذاتا انسانها ضرر گریز است و تلاش میکند که منافع شان به خطر نیافتند و حفظ مناقع بکند، و در یک گروه دقیقا این اتفاق رخ میدهد که اعضاء آن گروه منافع شخصی شان را نسبت به هر نفعی دیگری ترجیع داده و این باعث میشود حتی از تصمیم های کاملا غلط و مشهود گروه تعبیت و با گروه همراه باشد.

دلیل دوم که افراد در یک گروه بدون و چون و چرا تبعیت میکند این است که انسانها ذاتا از ترس گریزان است و این مسله در ژن وطبعیت بشر نهفته است، زیرا کار مغز بشر حفظ بقا و زنده ماندن اوست، پس هرچیزی که ترسناک باشد یک خطرضد بقا محسوب میشود و انسانها از ترس به شدت دروی میکند، پس اگر در یک گروه از آن متابعیت نکنیم ترس های مختلفی امکان دارد تهدید کننده باشد، و لذا افراد در گروه گروه سعی میکند تا از گروه متابعیت و تصمیم و عملگرد گروه را تایید کند ولو اینکه ان عملگرد و تصمیم درست و منطقی نباشد.

دلیل سوم که افراد از گروه بدون و چون و چرا متابعیت میکند قدرت است، بشر ذاتا به دنبال قدرت بوده و هست، زیرا طبعیت بشر و ذات بشر این مسله را بدرستی میداند که هرچقدر قدرتمند تر باشد بقا و حفظ بقا آنسان تر خواهد بود، پس با فرض اینکه افراد تصور میکند که اگر من از این گروه متابعیت کنم امکان دارد به قدرت بیشتری دست یابم، و یا منصب بهتری بمن برسد و یا جایگاهی بهتری در اجتماع بدست بیاروم این ها قسمتی از دلایل است که افراد را وا میدارد تا از گروه بدون چون و چرا متابعیت کند و عملگرد و تصمیم گروه را تایید کند ولو که آنها درست و منطقی و یا به ضرر دیگران باشد.

دلیل چهارم که افراد را مطیع و فرمان بردار گروه میکند، رقابت است، این رقابت میتواند با شخصی خاصی باشد که در گروه مقابل یا مخالف ما قرار دارد و یا میتواند سمتی و زبانی و نژادی باشد که هر توضیح کاملا این چهار عامل از عهده این مقاله خارج است.

ویژگی های گروه اندیشی چیست؟

۱ –  یک سو نگری یا تعصب گروهی. گروه و اعضای گروه جزء خودشان را محق ندانسته و سایرین را به سادگی نفع و یا حتی حکم به قتل انها صادر کند، تا با رویه ترس را به گروه های مخالف القاء کند و مخالفین و یا حتی بعضی از اعضای گروه که هنوز قصد اعتراض و شورش دارد را سرجایش شان بنشاند.

۲– توهم اتحاد و هم دلی: با پیروی اعضا از گروه و تصمیم گروه، گروه توهم اتحاد و همدلی میکند، و این امر انها را در عملگرد اشتباه شان بیشترتشویق و جامعه را به خطر نزدیک تر می سازد.

۳ – دفاع از عقاید گروه: رهبر و یا رهبران گروه تلاش میکند که به هر قیمتی که شده از عقاید و باور های گروه دفاع کند که امر باعث میشود سایر اعضا گروه به عقاید که دارد کمتر شک کرده و سوء گیری تایید رخ بدهد، و این سوگیری باعث میشود که این گروه سایرین را که مثل آنها نمی اندیشند طرد، مسخره، چسپاندن نسبت های ناروا و یا تهدید به قتل کند.

۴ – اعمال فشار بر اعضاء: رهبر یا رهبران گروه تلاش میکند که سایر اعضای گروه را شبیه به خودشان کند، چه از نظر ظاهر و چه از نظر عقاید و سلایق، و این فشار بر اعضاء گروه به شکل محسوس و نا محسوس ادامه دارد، تا تمام اعضاء گروه شبیه بهم و در نهایت شبیه به رهبر و یا رهبران گروه گردد.

۵ – کلیشه گرایی و تفکر غالب: رهبر و یا رهبران گروه تلاش میکند که از کلیشه ها و تفکر غالب برای تحت کنترل قرار دادن دیگران یا اعضاء استفاده کند، مثلا عقاید ما یک کلیشه است که اصلا معلوم نیست عقاید شما یعنی مثلا شامل چه مواردی، عقاید شاید نسبت به چه موضوعی و امثال اینها و از کلیشه برای دیگران نیز این چنین استفاده میکند : دشمنان ما، مخالفین ما، که همه این کلیشه کاملا کلی است و تنها برای این مطرح میشود که بتواند دیگران را کنترل کند، دیگران چه اعضای آن گروه و چه غیر.

۶ – خود سانسوری:  رهبر یا رهبران گروه به شدت تلاش میکند که اعضای خود را در تاریک و بی خبری و ابهام قرار بدهد و حقایق را به شکل گسترده ی از انها پنهان میکند یا حقایق را دست کاری کرده به اعضای خود ارایه میکند تا مبادا اعضا از حقایق اگاهی نیابد. زیرا موجودیت گروه اندیشی در ابهام و تاریکی میباشد.

گروه اندیشی در مکانهای مختلف و کشورهای مختلف به شکل گوناگونی اجرا میشود، چه در بخش تجارت و شرکت های بزرگ و مدیریت های کلان و چه در بخشهای سیاسی و احزاب، تنها گروه های موفق میشود که گروه اندیشی را کنار بگذارد و پذیرا حقیقت باشد و این حقیقت ولو از یک گدای خیابانی.

خیلی از شرکت های بزرگ که بعد از سالهای طولانی دچار رکود و یا حتی ورشکستگی میشود یکی از عوامل عمده آن گروه اندیشی میباشد، مثلا اعضاء هئیت مدیره میگویند به تایید سخنان اقای ریس، در حالیکه نمیداند با گفتن چین حرفی و نه اندیشندن به تصامیم و علملگرد شرکت، شرکت به باد فنا خواهد رفت.

گروه اندیشی در هر رده و سطوح و یا هر بخشی که اتفاق بیفتد گشنده و مهلک خواهد بود، پیشنهاد میگردد اکیدا از گروه اندیشی فاصله گرفته و هر زمان که گروه به سمت اندیشه جمعی متمایل شد، مسله گروه اندیشی و خطرات آنرا به رهبر و یا اعضای آن گروه یاد آوری کنید.

گروه اندیشی دشمن پنهان و بسیار خطرنان چه در یک جامعه ، حزب، دولت، شرکت، مجموعه تولیدی یا هر سازمانی میباشد، طورییکه امکان دارد در دراز مدت خطر نابودی گروه و کل اعضاء آنرا در پی داشته باشد.

نکته: باید به یاد داشت که تمام پیشرفت علمی بشر حاصل غیر هم گروه اندیشی یا دیگر اندیشی بوده است، اگر جامعه بشری انسانهای دیگر اندیش نمیداشت، امروز باید مثل اجداد مان در غارها و درنهایت زیر خیمه ها زندگی میکردیم، قدر انسانها دیگر اندیش در جامعه و گروه خود را بدانید و از نها به درست پذیرا و یاد بگیرید، چنانچه خدای متعال نیز تاکید بر دیگر اندیشی دارد، گفتم دیگر اندیشی نه کفر اندیشی، آنجایی که میفرمایند: لَکُمۡ دِینُکُمۡ وَلِیَ دِینِ لکم دینکم ولی دین لَکُمْ دِینُکُمْ وَ لِیَ دِینِ لکم دینکم (آیه ۶ سوره کافرون) بگذارید هر کسی مثل خودش بیندیشند، شما مثل خود تان ما مثل خودمان.